Κωστής Κοκκινόφτας
Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου
Η ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
Οι πρώτες δεκαετίες ύστερα από την κατάκτηση της Κύπρου από τους Οθωμανούς, το 1571, υπήρξαν εξαιρετικά δύσκολες για την Αδελφότητα της Μονής του Αγίου Νεοφύτου, αφού οι νέοι κατακτητές τήρησαν σκληρή στάση έναντι των Μονών του τόπου και κατάσχεσαν το μεγαλύτερο μέρος της μοναστηριακής κτημοσύνης. Κατ᾽ αρχάς, σύμφωνα με σχετικό χρονογραφικό σημείωμα του έτους 1585, «αφάνησαν παντελώς την αγίαν εγκλείστραν και εγένετο μέγας κλαυθμός τε και οδυρμός, των μοναχών και πάσι τοις ορθοδόξοις». Η Μονή αποστερήθηκε τότε των αναγκαίων πόρων για τη συντήρηση Αδελφότητας, οπότε και εγκαταλείφθηκε για κάποιο χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια, όμως, στις αρχές του 16ου αιώνα, με πρωτοβουλία του δυναμικού Ιερομόναχου και μετέπειτα Ηγουμένου Λεοντίου, επανδρώθηκε ξανά και σταδιακά ανέκτησε τα περιουσιακά της στοιχεία. Ο Λεόντιος κατάφερε επίσης, ώστε η Μονή να τεθεί κάτω από την προστασία του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου και να κηρυχθεί, το 1611, από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Κύπρου, με τη σύμφωνη γνώμη του Μητροπολίτη Πάφου Λεοντίου, Σταυροπηγιακή, με αποτέλεσμα να είναι ανεξάρτητη από τον τοπικό Επίσκοπο και τις ενδεχόμενες βλέψεις του στην κτηματική της περιουσία.
Είκοσι χρόνια αργότερα, ο Ηγούμενος Λεόντιος μερίμνησε για την επικύρωση της σταυροπηγιακής αξίας της Μονής του Αγίου Νεοφύτου από τον Πατριάρχη Άγιο Κύριλλο Λούκαρη, με την έκδοση σχετικού σιγιλλιώδους εγγράφου, το 1631. Επιβεβαιώθηκε κατά τον τρόπο αυτό το αυτοδιοίκητο της Μονής και κατέστη ανενόχλητη από οποιονδήποτε Επίσκοπο, κληρικό ή λαϊκό της τοπικής επισκοπικής περιφέρειας. Στις διάφορες διατάξεις του σιγιλλίου τονιζόταν ακόμη, ότι ο εκάστοτε Επίσκοπος Πάφου όφειλε να συμμορφώνεται προς όσα αναφέρονται σε αυτό και να αποφεύγει να αναμειγνύεται στη διοίκηση της Μονής. Ορίζονταν δε βαρύτατες ποινές, όπως αυτή του αφορισμού, για όποιο, κληρικό ή λαϊκό, θα παραβίαζε τα ανωτέρω.
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο εδώ…
Πηγή: https://churchofcyprus.org.cy