1000
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
omilies

Ομιλία του Δρ. Ιωάννη Μπέκου – Παντοτινή χαρά (Κυριακή τῶν Βαΐων)

Ἡ πανηγυρική εἴσοδος τοῦ Ἰησοῦ στά Ἱεροσόλυμα εἶναι ἕνα γεγονός πού μόνο χαρά προκαλεῖ στίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων. Ὁ Ἰησοῦς προβάλλεται καί ἀναγνωρίζεται ὡς βασιλιάς κι αὐτό μᾶς ἀρκεῖ. Βέβαια δέν μοιάζει μέ κανένα ἄλλο βασιλιά. Εἰσέρχεται στήν ἁγία πόλη καθήμενος «ἐπί πῶλον ὄνου» καί χωρίς τιμητική στρατιωτική συνοδεία σάν νά μήν θέλει νά φανεῖ ἡ βασιλική του δόξα, ἐνῶ ὅσοι ἔρχονται νά τόν προϋπαντήσουν εἶναι ἁπλοί ἄνθρωποι κι ὄχι οἱ ἐπίσημοι τῆς πόλης.  Ἀλλά ἐμεῖς γνωρίζουμε ὅτι δέν θά περάσουν πολλές μέρες κι αὐτός ὁ βασιλιάς θά πεθάνει μόνος στόν σταυρό. Χαιρόμαστε τώρα, ἀλλά γρήγορα ἡ λύπη θά πάρει τή θέση τῆς χαρᾶς μας γιατί κανείς δέν μπορεῖ νά βλέπει καί πολύ περισσότερο νά μετέχει στά πάθη τοῦ Χριστοῦ καί νά χαίρεται. Ἄν ἔτσι σκεπτόμαστε καί αἰσθανόμαστε, τότε ἡ χαρά καί ἡ λύπη πού νιώθουμε ἀκολουθώντας τόν Κύριο δέν εἶναι κάτι περισσότερο ἀπό συναισθήματα πού σύντομα θά ἀτονήσουν καί θά ἀντικατασταθοῦν ἀπό ἄλλα συναισθήματα. Οἱ χριστιανοί καθώς μέ τόν τρόπο τους θά ὑποδέχονται τόν Ἰησοῦ τήν Κυριακή τῶν Βαΐων γιά νά τόν ἀκολουθήσουν στή συνέχεια στά πάθη του, θά πρέπει νά θυμοῦνται τήν προτροπή τοῦ ἀποστόλου Παύλου «Χαίρετε ἐν Κυρίω πάντοτε».

Ἀποτελεῖ χαρακτηριστικό τοῦ σύγχρονου κόσμου οἱ ἀποφάσεις τῶν ἀνθρώπων νά εἶναι ἀποτέλεσμα τῶν συναισθημάτων τους. Ἄν καί ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος πιστεύει στόν ὀρθό λόγο καί ἔχει τήν ἐντύπωση ὅτι ἡ ζωή του εἶναι στέρεα θεμελιωμένη στίς ἀξίες πού ταιριάζουν σέ μιά προοδευτική κοινωνία, στήν πραγματικότητα οἱ ἐπιλογές του ἔχουν ἐκ τῶν προτέρων διαμορφωθεῖ ἀπό τά συναισθήματά του ὡς ἔκφραση τῶν προσωπικῶν του πεποιθήσεων. Ἡ ἰδέα τῆς προσωπικῆς δέσμευσης εἶναι δημοφιλής καί οἱ ἄνθρωποι στίς καλύτερες καί κοινωνικά πιό εὐαίσθητες κοινωνικές στιγμές τους μιλοῦν γιά δεσμεύσεις καί προσωπική ἀποφασιστικότητα γιά κοινωνικά χρήσιμες συμπεριφορές. Οἱ διαθέσεις τοῦ ἑαυτοῦ καθορίζουν τή ζωή τους. Ἡ περιγραφή τῆς εἰσόδου στά Ἱεροσόλυμα ἀπό τόν Εὐαγγελιστή Ἰωάννη εἶναι τό τελευταῖο ἐπεισόδιο μιᾶς σειρᾶς συμβάντων πού δείχνουν τούς ἀνθρώπους ἐξαρτημένους ἀπό τή ρευστότητα τῶν συναισθημάτων τους. Ἡ σχέση τους μέ τόν Χριστό δέν θά ἔχει διάρκεια στόν βαθμό πού δέν θὰ χαιρόντουσαν «ἐν Κυρίῳ», ἑνωμένοι μαζί του.

Μετά τήν ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου ὁ Χριστός παρακάθεται σέ ἑορταστικό δεῖπνο μέ τή Μαρία νά προσέρχεται καί μέ πολύτιμο μύρο νά ἀλείφει τά πόδια τοῦ Κυρίου καί νά τά σκουπίζει μέ τά μαλλιά της. Στό θέαμα τῆς «σπατάλης» τοῦ μύρου ὁ Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης ἀντιδρᾶ συναισθηματικά ἐνῶ ἐμφανίζεται νά ἐνδιαφέρεται γιά τό συμφέρον τῶν φτωχῶν. Δέν καταλαβαίνει τό γεγονός, νιώθει ἔντονη ἀντίδραση, ἀλλάζει ἡ διάθεσή του καί παρεμβαίνει μέ κριτήριο τίς προσωπικές του ἐπιδιώξεις. Ἦταν κλέφτης τοῦ ταμείου τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ καί μέ τή χρήση τοῦ μύρου ἀπό τή Μαρία ἔβλεπε ἀπώλεια κερδῶν. Ἔχει χάσει τόν προσανατολισμό του πρός τόν Κύριο, δέν εἶναι ἑνωμένος μαζί του. Ὁ Ἰούδας δέν πιστεύει ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ Μεσσίας, πιστεύει στό χρῆμα καί μεταμφιέζει τίς ἐπιθυμίες του σέ ἀξίες μέ τό νά δείχνει ὅτι ἐνδιαφέρεται γιά τή φροντίδα δυστυχισμένων ἀνθρώπων. Κάνει ὅ,τι κάνουν καί πολλοί ἄνθρωποι σήμερα, χωρίς οἱ χριστιανοί νά ἀποτελοῦν ἐξαίρεση, ὅταν τά αἰσθήματά τους πού ἐκφράζουν τίς βαθύτερες πεποιθήσεις τους φαίνεται συχνά νά συνδέονται μέ ὑψηλές ἐπιδιώξεις καί μεγάλους στόχους, ἀλλά σίγουρα ὄχι μέ τόν Χριστό.

Τήν ἴδια στάση μέ ἄλλη μορφή, ἀκολουθοῦν καί ἄλλοι ἄνθρωποι πού ἐπίσης ἔρχονται νά δοῦν τόν Λάζαρο πού ἀνέστησε ὁ Χριστός. Παρακινημένοι ἀπό τόν ἐντυπωσιακό χαρακτῆρα τοῦ θαύματος δέν φαίνεται νά πλησιάζουν τόν Χριστό γιά τούς σωστούς λόγους. Ἐκδηλώνουν ἕνα ἐνδιαφέρον πού, ὅμως, δέν μπορεῖ νά πάει πέρα ἀπό τή συγκίνηση μπροστά σέ ἕνα θαυμαστό γεγονός. Εἶναι σίγουρο ὅτι ὕστερα ἀπό λίγες μέρες κάποιοι ἀπό αὐτούς θά ἔχουν ἐπιστρέψει στήν κανονικότητα τῆς ζωῆς τους μακριά ἀπό τόν Χριστό. Ἔχουν συναισθήματα, ἀλλά αὐτά δέν ἀρκοῦν γιά μιά ζωή μαζί μέ τόν Χριστό. Ὅπως συμβαίνει καί σήμερα, τό θαῦμα ἑλκύει τό ἐνδιαφέρον τῶν ἀνθρώπων, ἀλλά δέν εἶναι καθόλου σίγουρο ὅτι θά τούς ὁδηγήσει στήν πίστη στόν Θεό. Μάλιστα, ὑπάρχει τό ἐνδεχόμενο ὁρισμένοι ἀπό ἐκείνους πού εἶχαν δεῖ τόν Λάζαρο, νά συμμετεῖχαν στίς προσπάθειες τοῦ ὄχλου γιά νά καταδικαστεῖ ὁ Χριστός στόν σταυρικό θάνατο, φωνάζοντας μέ τά ἀντίθετα συναισθήματα, ἀλλά πάντα μέ ἐνθουσιασμό, «Ἄρον Ἄρον, σταύρωσον αὐτόν».

Μέ τέτοιες καί παρόμοιες διαθέσεις καί σίγουρα ἔντονα αἰσθήματα οἱ ἄνθρωποι θά ὑποδεχθοῦν τόν βασιλιά Ἰησοῦ πού θά εἰσέλθει στά Ἱεροσόλυμα μέ ἕναν ὁπωσδήποτε ξεχωριστό τρόπο, καθισμένος σέ ἕνα γαϊδουράκι. Ἡ ἐμφάνισή του συγκινεῖ καί ὁ λαός τῆς πόλης θά ἐκφράσει τά συναισθήματά του μέ ἔντονο καί ἀκραῖο τρόπο. Κρατώντας κλαδιά ἀπό βάια θά στρώσουν μέ τά ἐνδύματά τους τόν δρόμο ἀπό τόν ὁποῖο θά περάσει ὁ Χριστός, ἐνῶ μέ ἐνθουσιασμό θά φωνάξουν δοξασμένος καί εὐλογημένος νά εἶναι ὁ ἀπεσταλμένος τοῦ Θεοῦ, ὁ βασιλιάς τοῦ Ἰσραήλ πού ἐπιτέλους θά μᾶς σώσει. Μετά τόν Λάζαρο καί οἱ ἄνθρωποι τῆς ἱερῆς πόλης περιμένουν ἕνα θαῦμα γιά νά ἀλλάξει ἡ ζωή τους, γιά νά ἔχουν ἕναν βασιλιά πού θά μποροῦσε νά ἀντισταθεῖ καί στή Ρώμη, ἀλλά καί στήν κατεστημένη ἐξουσία τῶν Ἱεροσολύμων.

Μέσα σέ ἕνα τέτοιο κλίμα εὐφορίας καί πανηγύρεως, ὁ Εὐαγγελιστής συγκεντρώνει τήν προσοχή μας σέ ὅλα ἐκεῖνα πού ἔχουν σημασία καί διάρκεια.  Ἀναφέρεται σέ φράση τοῦ προφήτη Ζαχαρία πού μᾶς διαβεβαιώνει ὅτι ὁ βασιλιάς Χριστός δέν θά ἔλθει ὡς κυρίαρχος τῶν ἀνθρώπων μέ δύναμη καί ἰσχύ γιά νά ἀσκήσει τήν ἐξουσία του καταδυναστεύοντας τούς ἀνθρώπους. Ἡ ἀναγνώριση μέ ἐνθουσιασμό τοῦ βασιλιά Ἰησοῦ ἀκολουθεῖται ἀπό τό κατεξοχήν ἐρώτημα γιά τό τί εἴδους βασιλιάς θά εἶναι. Ὁ λαός τοῦ Θεοῦ δέν θά πρέπει νά φοβᾶται γιατί θά εἶναι ἕνας βασιλιάς πραότητας καί ἐπιείκειας, ἕνας βασιλιάς χωρίς ἀκραῖες συμπεριφορές, ἕνας βασιλιάς δικαιοσύνης, ἕνας βασιλιάς πού ἡ κρίση του δέν θά εἶναι ὁ ἑαυτός του, ἡ γνώμη του, οἱ διαθέσεις του, ὁ ψυχισμός του, ἀλλά ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι οἱ κάτοικοι τῶν Ἱεροσολύμων πάνω στόν ἐνθουσιασμό τους δέν βλέπουν τήν πορεία τοῦ βασιλιά τους πρός τόν σταυρό καί τόν θάνατο. Ἄν μποροῦσαν νά τήν δοῦν μᾶλλον θά σταμάταγαν τίς ἐκδηλώσεις τους καί θά γύριζαν ἀπογοητευμένοι στά σπίτια τους. Ἐκτός κι ἄν ἡ χαρά τους γιά τήν ἔλευση τοῦ Ἰησοῦ στήν πόλη τούς ἦταν μιά χαρά «ἐν Κυρίῳ».

Ὅταν κανείς χαίρεται «ἐν Κυρίῳ» μπορεῖ νά χαίρεται πάντοτε γιατί ἡ χαρά του δέν ἐξαρτᾶται ἀπό τίς συγκυρίες, ἀπό τά συμβάντα πού συνθέτουν τήν ἀνθρώπινη ζωή, ἀλλά ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό. Οἱ ἄνθρωποι, καί συχνά ὅλοι ἐμεῖς, χαιρόμαστε μέ τίς ἐπιτυχίες μας ἤ τά κατορθώματα τῶν δικῶν μας ἀνθρώπων, ἀπό τίς εὐτυχεῖς συγκυρίες τῆς ζωῆς μας πού ἐπίσης συχνά ἀφοροῦν ἐνδιαφέροντα πράγματα. Ἀπό τήν ἄλλη, μᾶς πιάνει ἡ θλίψη ὅταν οἱ ὑποθέσεις μας δέν προχωροῦν ὅπως θά θέλαμε ἤ καί καθόλου, ὅταν ἀπρόσμενα θλιβερά γεγονότα συμβαίνουν καί συνθλίβουν τή βεβαιότητά μας γιά τόν ἔλεγχο τῆς ζωής μας. Ὅταν διανύουμε μιά εὐχάριστη περίοδο τῆς ζωῆς μας δέν θέλουμε ποτέ νά τελειώσει, ἐνῶ ὅταν περνᾶμε δύσκολες καταστάσεις πού μᾶς στεναχωροῦν καί μᾶς γεμίζουν θλίψη θέλουμε ὅσο πιό γρήγορα γίνεται νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό αὐτές. Ἔτσι εἶναι ὁ ἄνθρωπος καί δέν μπορεῖ νά κάνει διαφορετικά. Ἀλλά σήμερα ἡ Ἐκκλησία μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ καλύτερος λόγος γιά νά χαίρεται κανείς, ὁ Χριστός πού εἶναι βασιλιάς καί ταυτόχρονα ταπεινός, ἕτοιμος ἀκόμα καί νά θυσιαστεῖ γιά τούς ἄλλους, γιά ὁλόκληρο τό ἀνθρώπινο γένος, μέ κατάληξη τήν ἀνάσταση.

Ὁ πιστός χριστιανός πού χαίρεται «ἐν Κυρίῳ» χαίρεται γιά τήν ἔνδοξο εἴσοδο τοῦ Ἰησοῦ στά Ἱεροσόλυμα καί τήν ἴδια στιγμή χαίρεται καί γιά τήν εἴσοδό του στήν ἑβδομάδα τῶν παθῶν, ἀλλά καί στόν Ἅδη, γιατί αὐτή ἡ πορεία πού θά ὁδηγήσει στήν Ἀνάσταση γίνεται καί δική του πορεία. Χαίρεται «ἐν Κυρίῳ» γιατί ἡ χαρά του εἶναι πάντοτε καί συνεχῶς συνδεδεμένη μέ τόν Κύριο, τόν εὐαγγελικό λόγο, μέ τούς λογισμούς του νά ἀφοροῦν ὅλα ἐκεῖνα πού εἶναι τοῦ Θεοῦ, ὅσα λέγονται καί γράφονται καί ἀποτελοῦν λόγο τοῦ Θεοῦ, ὅσα ὁ Χριστός θεωρεῖ ἀρετές καί ὅσα ἐκεῖνος ἐπιδοκιμάζει. Γιά ὅλα τό παράδειγμα εἶναι ὁ Χριστός καί τότε ὅλα ὁδηγοῦν τόν ἄνθρωπο στόν Θεό, αὐτός εἶναι ὁ στόχος καί πρός τά ἐκεῖ ὅλοι καί ὅλα θά πρέπει νά κατευθύνονται. Αὐτό συμβαίνει ὅταν τά θεϊκά, τοῦ Χριστοῦ, γίνονται δικά μας καί χαρακτηρίζουν τή ζωή μας ἐπιβεβαιώνοντας συνεχῶς ὅτι ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος ὥστε ὁ ἄνθρωπος νά γίνει θεός.

Τά ἀντίθετα συμβαίνουν ὅταν ἡ ἐναλλαγή τῶν συναισθημάτων τῆς χαρᾶς καί τῆς λύπης κυριαρχεῖ στή ζωή μας, μέ τίς λύπες νά νιώθουμε πάντα ὅτι εἶναι περισσότερες. Οἱ χαρές μας πάντα ὀφείλονται σέ ἐμᾶς, εἴτε γιατί τά καταφέρνουμε εἴτε γιατί νιώθουμε ὅτι ὁ Θεός μᾶς ἔχει ξεχωρίσει ἀπό τούς ἄλλους ἀνθρώπους καί ὡς ἐκλεκτοί δικαιούμαστε τήν ἰδιαίτερη προστασία του καί φροντίδα. Ἀντίθετα, οἱ θλίψεις μας ἔχουν πάντα ὡς αἰτία τούς ἄλλους, κάποιες φορές καί τόν ἴδιο τόν Θεό.  Καί οἱ δύο συμπεριφορές εἶναι ὑπερβολικές, ἀκραῖες καί κατά συνέπεια ἄδικες, ἀδικοῦμε καί τούς ἄλλους, ἀλλά καί τόν ἑαυτό μας. Ὁ Θεός μέ τά λόγια τοῦ Ἀποστόλου «τό ἐπιεικές ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις» μᾶς καλεῖ νά εἴμαστε ἐπιεικεῖς, μετριοπαθεῖς, νά μήν δίνουμε σημασία στίς ἐναλλαγές τῶν συναισθημάτων μας καί νά μήν ἀντιδροῦμε καί μάλιστα μέ ἔντονο τρόπο σέ ὅσα ἄδικα μᾶς συμβαίνουν ἀνταποδίδοντας τό κακό πού μᾶς ἔκαναν. Τά παθήματα τοῦ Χριστοῦ θά εἶναι ἄδικα, ἀλλά ὁ Θεός δέν θά ἀντιδράσει στίς πράξεις τῶν ἐχθρῶν του συναισθηματικά, σάν νά τόν πνίγει τό ἄδικο. Ἡ μετριοπάθεια, ἡ συγκατάβαση ἀπέναντι σέ ὅλους θά πρέπει νά εἶναι τό γνώρισμα τῶν χριστιανῶν στή ζωή τους, σάν νά μήν ἐπηρεάζονται ἀπό τά συναισθήματα, σάν νά μένουν ἀνεπηρέαστοι ἀπό τίς ἐξελίξεις πού συμβαίνουν γύρω τους, σάν νά πορευόμαστε διαρκῶς μαζί μέ τόν Χριστό πού εἶναι πιά τόσο κοντά μας, δίπλα μας, καθώς ὁ ἀπόστολος μᾶς διαβεβαιώνει ὅτι «ὁ Κύριος ἐγγύς».

Ὁ Χριστός εἰσέρχεται στά Ἱεροσόλυμα κι ἐμεῖς χαιρόμαστε γιατί ὁ Χριστός εἶναι μαζί μας, εἰσέρχεται στήν πόλη μας, στόν τόπο μας, στό σπίτι μας, στήν ἴδια μας τή ζωή. Καί κυρίως, δέν πρόκειται νά φύγει ἀπό κοντά μας καί γι’ αὐτό δέν μᾶς πειράζει ἄν θά πρέπει νά περάσουμε κι ἐμεῖς τά πάθη πού μᾶς ἀναλογοῦν καί μᾶς ὁδηγοῦν στόν σταυρό καί ἀπό ἐκεῖ στήν ἀνάσταση. Γιατί εἶναι πάθος καί σταυρός νά ἔχει κανείς συνεχῶς στή σκέψη του τόν εὐαγγελικό λόγο, τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, ὅταν ὅλοι γύρω σκέπτονται μέ τά συναισθήματά τους καί τίς προσωπικές τους πεποιθήσεις. Εἶναι, ὅμως, καί χαρά νά εἶναι ὅλη ἡ ζωή μας «ἐν Κυρίῳ» γιατί τότε ἡ χαρά μας γίνεται παντοτινή. Γιατί ὅποιος εἶναι ἑνωμένος μέ τόν Κύριο, ὅλη ἡ ζωή του θυμίζει τήν ἀγάπη, τή δικαιοσύνη, τήν πραότητα, τήν ταπείνωση, τήν προσευχή τοῦ Χριστοῦ καί ἀποκτάει τήν εἰρήνη τοῦ Θεοῦ γιατί δέν ἔχει πιά νά χωρίσει τίποτα καί μέ κανέναν. Σάν νά κάθεται κι αὐτός «ἐπί πῶλον ὄνου», γίνεται φορέας εἰρήνης στούς γύρω του, συμπεριφέρεται μέ ἐπιείκεια καθώς δέν ἔχει τό ἦθος ἐκείνων πού καταδυναστεύουν τούς συνανθρώπους τους. Ὅποιος χαίρεται «ἐν Κυρίῳ» μοιάζει στόν Χριστό καί ἐπιτελεῖ τό ἔργο του τό ὁποῖο περνάει μέσα ἀπό τό πάθος καί τόν σταυρό.

Γιορτάζουμε τήν ἑορτή τῶν Βαΐων, ἀλλά ἡ χαρά μας γιά τήν ἔλευση τοῦ Ἰησοῦ δέν θά πρέπει νά μοιάζει μέ τή χαρά τῶν ἀνθρώπων τῆς ἐποχῆς του πού ὡς συναίσθημα γρήγορα ἄλλαξε, ὥστε ὁ ὄχλος λίγες μέρες μετά νά στείλει στόν σταυρό τόν λυτρωτή τοῦ κόσμου. Ἡ δική μας χαρά θά πρέπει νά ἀντιστοιχεῖ στήν προτροπή «Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε· πάλιν ἐρῶ, χαίρετε». Μέ αὐτή τή χαρά θά πρέπει νά εἰσέλθουμε στήν ἑβδομάδα τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου ὥστε ὅλα ὅσα θά συμβοῦν στόν Ἰησοῦ νά γίνουν γιά πάντα καί δικά μας, ἀκόμα καί ἡ ἀνάστασή Του.